Benjamin Creme: De leringen van de Oude Wijsheid

Laat je pad verlichten
boekbespreking door Carmen Font

Velen reizen de wereld over op zoek naar antwoorden, anderen volgen een pad van religieus onderricht in de zoektocht naar verlichting en weer anderen duiken in een diepgaande filosofische studie teneinde kennis te vergaren. Een bezoek aan een bibliotheek of boekwinkel opent voor de toevallige toeschouwer of serieuze onderzoeker een veelvoud aan mogelijkheden. Waar is de waarheid over het leven te vinden? Bestaat er zoiets als waarheid? En wat is het leven eigenlijk?
Dit moet wel een moeilijk onderwerp zijn. Daarom geven wij de voorkeur aan een derde partij (een religieuze groep, een politieke ideologie) die ons hierover van wat aanwijzingen en regels voorziet.
Nee, maar wacht eens even. Wij zijn volwassenen die in de 21ste eeuw leven; we hebben geen religieuze of politieke ideologie meer nodig om ons denken te sturen, want historisch gezien zijn die problematisch gebleken. We zijn toch zeker atheïstisch en we geloven in de ongeëvenaarde macht van de wetenschap of de taal van de kunst. Wij zijn fervente voorstanders van de nobelste ethische waarden, vrij van politieke vooringenomenheid, en wijden onszelf aan maatschappelijk werk omdat er zoveel mensen in de wereld in nood zijn. Dus richten wij ons op het begrijpen van onszelf met behulp van onze verfijnde intelligentie, onze kennis van de wereld en de kracht van onze emoties. We streven ernaar ons best te doen en respectabele burgers te zijn. Maar we missen nog steeds antwoorden. Ze zijn er wel, maar lijken her en der verspreid te zijn, en dus worden we in de beste gevallen verdraagzaam omdat er niet veel is dat men kan doen om een levensconcept aan anderen op te dringen, behalve door een boek te schrijven, lezingen te geven of een revolutie te beginnen. Je aan een ander opdringen is toch al uit de tijd en bovendien doen alleen ijveraars dit. We moeten het beste maken van wat we hebben en proberen er wijs uit te worden. Maar toch lijkt het soms alsof het leven er is om geleefd te worden en dat al die filosofieën – Westers en Oosters – vormen van kunst, politieke systemen, religieuze gemeenschappen, wetenschappelijke onderzoeken en maatschappelijke inspanningen slechts een glimp onthullen van het hele plaatje. Ze bevatten enige vorm van waarheid. Ze zijn gebouwd op dezelfde grondslagen. Jawel, het leven heeft wel degelijk betekenis.

Doel van het leven
En die betekenis is er altijd geweest, zij het verborgen voor het grote publiek. De mensheid moest een geleidelijk proces van begrijpen doormaken om deze betekenis toegankelijker te maken voor een groeiende groep mensen. Voordat kennis zich kan omvormen tot wijsheid, door het betrachten van liefde en de bewuste ervaring van het leven, moet ze begrepen worden. Omwille van onze eigen integriteit kunnen we niet méér ontvangen dan we kunnen bevatten. Deze betekenis van het leven is de lering van de Oude Wijsheid.
De belangrijkste waarheden worden vaak in simpele termen uitgedrukt, zonder onnodige opsmuk of mentale redenering. Ze zijn diepzinnig en overkoepelend.
Benjamin Creme presenteert deze waarheden in een lang, baanbrekend interview met journalist Rollin Olson over de centrale pijlers van de leringen van de Oude Wijsheid. Zoveel en zulke belangrijke esoterische informatie is nog niet eerder op deze manier onthuld, in boekvorm. Creme begint met het definiëren van de synthetiserende aard van deze leringen die, in een notendop, een beknopt handboek van het spirituele erfgoed van de mensheid vormen: “De lering van de Oude Wijsheid, of esoterie zoals het vaak genoemd wordt, is geen godsdienst; het is, strikt genomen, geen filosofie, het is geen kunst of wetenschap, maar het heeft iets van dit alles. Esoterie kun je zien als de filosofie, of de wetenschap, van het evolutieproces” (blz. 7).
De complexiteit van dit evolutieproces roept allicht vragen op. Houdt het in dat we van aap tot mens zijn geëvolueerd en van onbeschaafde mensen tot intelligente gemeenschappen? Nee, evolutie verwijst in dit geval naar de groei in bewustzijn, niet de evolutie van de fysieke vorm, zowel voor het mensenrijk als voor de lagere koninkrijken zoals het delfstoffenrijk, het plantenrijk en het dierenrijk. Onze evoluerende planeet Aarde en zijn inwoners zijn afhankelijk van deze leringen van de Oude Wijsheid, dit esoterische onderricht dat gedurende vele eeuwen ‘occult’ (verborgen) bleef. Het is langzaam maar zeker naar voren gekomen dankzij het pionierswerk van discipelen als Helena Petrovna Blavatsky, Helena Roerich en Alice A. Bailey van het eind van de 19de eeuw tot ver in de 20de eeuw. Nu, met de ophanden zijnde verschijning van Maitreya en de volledige inauguratie van het Waterman-tijdperk, heeft de mensheid behoefte aan een diepzinnig begrip en besef van deze leringen van de Oude Wijsheid. Benjamin Creme vertelt ons dat ze zo oud zijn als de mensheid zelf. “Dit zijn de leringen van een groep mensen die het strikt menselijke stadium gepasseerd zijn en die het volgende natuurrijk zijn binnengegaan, het Geestelijke Rijk. Zij zijn de Meesters van Wijsheid en de Heren van Mededogen. Zij zijn mensen zoals wij die Hun bewustzijn hebben verruimd tot de geestelijke niveaus” (blz. 7).
Kort gezegd geeft de wijsheid van de leringen van de Oude Wijsheid aan waarom de mensheid op de planeet Aarde is, wat ons doel hier is en wat het feitelijke proces van groeien in bewuste gewaarwording, en daarmee in vreugde, inhoudt. “Het doel van het menselijk ras is om de stof te vergeestelijken. Wij zijn geest gedompeld in stof, geïncarneerd op dit betrekkelijk lage niveau (hoewel het vanuit het minerale, het plantaardige of het dierlijke gezichtspunt een relatief hoog niveau is)… Het evolutieproces dient daarom als methode waardoor wij de stof van onze eigen lichamen vergeestelijken en zodoende de stof zelf” (blz. 6). We bereiken dit door “de stof van ons fysieke, emotionele en mentale lichaam te doordringen van de hoedanigheden van de ziel die volmaakt is” (blz. 6). Zonder omwegen legt Benjamin Creme het mysterie van het leven uit en nodigt ons uit eraan deel te nemen. En er is niets mysterieuzer en intrigerender dan de aard van God. “God in de esoterische betekenis is het totaal van alle Wetten en alle energieën die door die wetten beheerst worden in het geopenbaarde en het niet-geopenbaarde universum. Dus God is onpersoonlijk. Desalniettemin openbaart die transcendente God zich in elk aspect van de schepping, onszelf inbegrepen. Wij staan niet los van die schepping, of van God” (blz. 9).
God is ook het grote Kosmische Wezen Dat onze planeet bezielt. Het enige verschil tussen de Meesters en onszelf is dat Zij God-gerealiseerd zijn en dat zij hun bewustzijn volledig met Zichzelf “verenigen”. We zijn nog steeds bezig met dit proces en daarom hebben de leringen van de Oude Wijsheid tot doel om onze ogen en ons bewustzijn te openen voor de verschillende wetten die onze samenstelling beheersen.

…
We zouden geen recht doen aan deze verhandeling door ze te beschouwen als een simpel ‘hulpmiddel’ voor beginnelingen, bedoeld om te verspreiden bij beurzen en lezingen, hoewel het inderdaad een werk van onschatbare waarde is om de esoterische wijsheid bij nieuwkomers te introduceren. Het bevat informatie die al in dikkere boeken van Benjamin Creme te vinden is. Maar nergens anders kun je dezelfde krachtige impact van waarheid vinden, zo vloeiend en bondig geschreven. Creme getroost zich veel moeite om het kleine en een groter plaatje te presenteren: de oorsprong van de mens als metafoor en de symbolische weergave daarvan in het verhaal van Adam en Eva (blz. 38), de betekenis van de Christus en de Antichrist (blz. 33 & 36), een overzicht van de belangrijkste stappen in Maitreya’s naar buiten treden (blz. 45), het Gebed voor de Nieuwe Tijd (blz. 50), en een handig overzicht van esoterische begrippen (blz. 51). Zelfs voor de doorgewinterde student van de esoterische geschriften en de boeken van Benjamin Creme onderscheidt De leringen van de Oude wijsheid zich als een naslagwerk, een redmiddel in tijden van stress of twijfel. Sla het open op een willekeurige pagina en laat het je pad verlichten.

Creme, Benjamin, De leringen van de Oude Wijsheid: Inleiding tot het geestelijk erfgoed van de mensheid. Share International/Share Nederland, 1998, tweede uitgave, 2006.

Carmen Font, auteur en academicus, is woonachtig in Barcelona, Spanje.