interview met Laura Stachel door Jason Francis

WE CARE Solar is een non-profit organisatie gevestigd in Berkeley (Californië, VS). De groep bevordert de veilige geboorte van baby’s en vermindert de kraambedsterfte door met behulp van door “zonnekoffers” opgewekte elektriciteit gezondheidswerkers in ontwikkelingslanden te voorzien van betrouwbare verlichting, mobiele communicatie en bloedbankkoeling.
WE CARE staat voor Women’s Emergency Communication and Reliable Electricity (communicatie en betrouwbare elektriciteit bij eerste hulp voor vrouwen). Laura Stachel, arts, en haar man Hal Aronson, docent zonne-energie die het systeem ontwierp, richtten WE CARE Solar in 2008 op. Laura Stachel werd uitgeroepen tot een van CNN’s “10 Grootste Helden van 2013”. Jason Francis interviewde haar voor Share International.

Share International: Wat inspireerde u en uw man tot de oprichting van WE CARE Solar?
Laura Stachel: Er was een enorme behoefte aan een kleinschalige en betaalbare oplossing voor zonne-elektriciteit ten behoeve van gezondheidscentra, maar we waren niet geïnteresseerd in het opzetten van een bedrijf. Mijn man is leraar en ik ben arts. Daaruit kwam een project voort dat we in Nigeria opzetten met een zeer effectieve uitkomst.
Vrouwen stierven daar door elektriciteitstekort in ziekenhuizen. Het was zoiets verschrikkelijks om mee te maken dat we zonne-elektriciteit geïntroduceerd hebben in het ziekenhuis in Nigeria, waar we observaties hadden verricht. De kraambedsterfte nam in het daaropvolgende jaar in dat ziekenhuis met ongeveer 70 procent af. Toen benaderden de gezondheidscentra in de buurt van het ziekenhuis me en zeiden: “Waarom bent u alleen het grote ziekenhuis aan het helpen? Ook wij zitten in het donker.” Toen heeft mijn man een draagbare uitrusting geconstrueerd, die in mijn koffer paste. Elke keer wanneer ik naar Nigeria terugging om onderzoek te doen, zou ik er een aan een gezondheidscentrum doneren, om licht te brengen en om mobiele telefoons op te kunnen laden. In die dagen waren het eigenlijk nog portofoons.
We deden dit vooral in Nigeria, tot iemand over ons schreef in de New York Times. Ineens kregen we aanvragen uit de hele wereld. We werden ons ervan bewust dat er door elektriciteitstekorten een enorm probleem bestond, dat niet alleen veel huishoudens en bedrijven over de hele wereld raakte, maar ook instellingen voor gezondheidszorg. Niemand leek zich op duurzame energie voor gezondheidszorg te richten. Omdat we al van die kits hadden gemaakt, beseften we dat we iets hadden dat we op grotere schaal konden maken.

SI: Wat is de incidentie van kraambedsterfte?
LS: Ieder jaar sterven 280.000 vrouwen als gevolg van complicaties tijdens de zwangerschap.

SI: Welke regio’s hebben de hoogste kraamvrouwensterfte?
LS: Afrika ten zuiden van de Sahara. De landen met de hoogste cijfers zijn Zuid-Soedan, Tsjaad, Somalië, Sierra Leone en de Centraal-Afrikaanse Republiek.

SI: Welke problemen hebben werknemers in de gezondheidszorg die niet over betrouwbare elektriciteitstoevoer beschikken?
LS: Sporadische elektriciteit hindert het functioneren van de afdelingen chirurgie en verloskunde, essentiële medische apparatuur en communicatie. Dit ondermijnt het vermogen van zorgverleners om veilige, relevante en tijdige medische zorg te verlenen. Verloskundigen kunnen geen reguliere of spoedeisende zorg verlenen. Ze kunnen niet snel noodgevallen aan dienstdoende artsen melden. Verloskundigen en artsen worden gedwongen over behandelingen te beslissen zonder het voordeel van de noodzakelijke diagnostische tests. Patiënten kunnen zonder zorg weggestuurd worden wanneer er geen licht is in een gezondheidscentrum. Verloskundige procedures en noodoperaties worden uitgevoerd onder veel minder dan optimale omstandigheden, en kunnen tragische gevolgen hebben.

SI: Hoe heeft de zonnekoffer het werk van zorgverleners en gezondheidscentra verbeterd?
LS: Onze zonnekoffers zijn gebruiksvriendelijk, sterk, duurzaam en vrijwel onderhoudsvrij. Ze werken onder mobiele omstandigheden of zijn gemakkelijk te installeren in bestaande ziekenhuizen en gezondheidscentra waar een betrouwbare elektriciteitsbron ontbreekt. Verbeterde verlichting bij operaties, verbeterd gebruik van bestaande medische apparatuur en de ondersteuning van mobiele telecommunicatiesystemen reduceren vertragingen in het leveren van zorg en stellen zorgverleners beter in staat om voor patiënten met verloskundige complicaties te zorgen. Op de foetale monitor kunnen verloskundigen de hartslag van de foetus zien en patronen waarnemen die op problemen wijzen. Daarnaast geven werknemers aan dat ze met meer vertrouwen deskundige zorg verlenen en niet langer bang te zijn voor de nachtdienst. Het lijkt ook het moreel van zorgverleners te verbeteren.

SI: In hoeveel landen is WE CARE Solar momenteel actief?
LS: De zonnekoffer is nu in meer dan 400 gezondheidscentra in meer dan 20 landen beschikbaar.

SI: Wat kost een zonnekoffer?
LS: De zonnekoffer met een foetale monitor kost 1595 Amerikaanse dollar. Wij krijgen donaties die de kosten van de meeste zonnekoffers dekken en hebben ook bestellingen van VN-organisaties zoals de WHO en UNICEF ontvangen.

SI: Hoewel de zonnekoffer was bedoeld om bij bevallingen te helpen, worden ze nu ook bij andere medische procedures en behoeften van de gemeenschap gebruikt?
LS: De chirurgische verlichting wordt gebruikt voor alle operaties in een ziekenhuis. De verlichting in de verloskamer is waarschijnlijk de beste verlichting in de kliniek en kan voor noodgevallen en kindergeneeskundige zorg worden gebruikt. In één geval werd de zonnekoffer door een arts in de Democratische Republiek Congo gebruikt, die een heel dorp op een eiland waar cholera heerste, behandelde. Er waren 122 gevallen. Voor het eerst in de geschiedenis van het dorp overleefden alle patiënten de cholera en de dokter noemde de verlichting met de zonnekoffer als belangrijke hulp bij de zorg voor de patiënten.

SI: Wat is het psychologische effect op moeders wanneer ze weten dat de kliniek toegang tot betrouwbare elektriciteit heeft?
LS: Moeders hoeven niet langer kaarsen of petroleum te kopen wanneer ze zich voorbereiden op een bezoek aan een gezondheidscentrum voor zorg. Ze zijn opgelucht in de kennis dat er licht in de kliniek zal zijn. Het heeft hun angst om naar de gezondheidscentra te gaan verminderd.

Voor meer informatie: www.wecaresolar.org

Zie ook het artikel ‘Oplossing in kofferformaat om kraambedsterfte te verminderen’, van Carol Erikson (Share International, oktober 2010).

Jason Francis is medewerker van Share International en woonachtig in Massachusetts (VS).