Nationaal en internationaal protest tegen goedkeuring Spaanse muilkorfwet

Ondanks een storm van internationale kritiek en binnenlandse protestacties heeft de regering van de conservatieve Partido Popular onlangs een bijzonder controversiële veiligheidswet aangenomen, die de ‘muilkorfwet’ wordt genoemd. Op 10 april 2015 projecteerde een groep genaamd No Somos Delito (‘Wij zijn geen misdrijf’) een hologram van demonstranten voor het parlementsgebouw in Madrid. Voorlopig zijn virtuele protestacties, in de vorm van hologrammen, niet verboden in Spanje. Het is echter moeilijk voor te stellen dat elke andere vorm van vreedzaam protest dat wel zal zijn als de nieuwe wet, naar verwachting met ingang van 1 juli, van kracht wordt.

De goedkeuring van deze wetgeving lokte protestacties uit van duizenden Spanjaarden. Zij gingen de straat op om te demonstreren tegen wat zij zien als een grove schending van de democratie en mensenrechten. Onder de demonstranten waren activisten van Greenpeace, die zich bij het Spaanse parlement verzamelden. De wet verbiedt burgers om foto’s of beeldopnames van de politie te maken en burgers zijn verplicht op verzoek van agenten hun identiteitsbewijs te tonen. Elke demonstratie die plaatsvindt nabij het parlementsgebouw, of andere gebouwen waar ‘primaire openbare diensten’ worden geleverd, worden onrechtmatig verklaard, ongeacht hun aard. Bovendien geeft het de autoriteiten het recht om onmiddellijke deportaties uit te voeren en op legale wijze vreedzame demonstraties uiteen te drijven. De wet stelt de autoriteiten ook in staat om iedere burger te straffen die zich verzet tegen uit huiszetting. Verzet tegen uitzetting komt, sinds het uitbreken van de crisis in 2008, veel voor in Spanje. De wet schrijft ook nieuwe boetes voor die kunnen oplopen tot 600.000 euro als een demonstratie als onwettig wordt beschouwd door de autoriteiten. Onder de nieuwe wetgeving kan elke actie die door de autoriteiten als gebrek aan respect wordt beschouwd, bestraft worden, ook met een gevangenisstraf.

Het voornaamste doel van de wet, zo lijkt het, is om de regerende partij te helpen haar machtspositie te behouden door anti-bezuiningsprotesten te ontmoedigen die hebben geleid tot een wijdverbreide steun voor de populistische partij Podemos. Podemos lijkt te kunnen rekenen op grote winst in de verkiezingen dit jaar. Internationale mensenrechtenorganisaties, waaronder de Verenigde Naties, hebben de wet bekritiseerd vanwege de overmaat aan macht die het de politie geeft en het gebrek aan controlemechanismen om misbruik te voorkomen.

Maina Kiai, de speciale rapporteur van de Verenigde Naties inzake het recht op vreedzame samenscholing, heeft bij de Spaanse wetgevers aangedrongen om de maatregel te verwerpen. Zij betoogt: Het recht op vreedzaam protest en het collectief uiting geven aan een mening zijn van fundamenteel belang voor het bestaan van een vrije en democratische maatschappij. De nieuwe muilkorfwet van Spanje roept verontrustende herinneringen op aan de donkere dagen van het Franco-regime. (Bronnen: El Huffington Post , El PaÌs, Spanje; The Guardian, VK; The New York Times, VS; Telesur)

Chileense studenten eisen onderwijshervorming

Op 16 april 2015 marcheerden bijna 100.000 Chileense studenten richting de hoofdstad om te protesteren tegen de ongebreidelde politieke corruptie en het effect daarvan op het nationale onderwijs. Onder de leus ‘Laat Chilenen hun onderwijs kiezen’ was dit de eerste door de overheid goedgekeurde betoging van 2015. Middelbare scholieren, studenten uit het hoger onderwijs en leraren zeiden dat ze genoeg hadden van de toenemende hoeveelheid politieke schandalen en ook van politici die weigeren om de kwaliteitshervormingen door te voeren waar leerkrachten en studenten al jaren om vragen.

Studentenleiders pleitten ervoor dat zij, en niet corrupte ambtenaren, betrokken moeten worden bij het opstellen van de hervormingen die de regering later dit jaar aan het Congres zal voorleggen. ‘Stuur ze allemaal de laan uit’ stond er op de poster van een student. Als hervormingen niet langs La Moneda (Chileense presidentiele ambtswoning) komen, dan zullen we ze bevechten met maatschappelijke bewegingen, aldus afgevaardigde Gabriel Boric, voormalig leider van de Onafhankelijke Linkse Studentenbeweging, ter ondersteuning van de betoging.

De betoging richtte zich op de oproep aan president Michelle Bachelet om haar verkiezingsbelofte van onderwijshervorming waar te maken. Studenten zeggen nu het wachten op verandering beu te zijn en ontsteld te zijn over een reeks corruptieschandalen waarbij politici en leden van de zakenelite betrokken zijn. We moeten protesteren tegen deze klasse van corrupte politici en zakenlieden die hierbij betrokken zijn en die niet regeren voor de meerderheid, maar vanuit achterkamertjes met hun eigen hervormingen op de proppen komen, meent Aurora Isidora Rozas, woordvoerder voor de coördinerende raad van middelbare scholieren. (Bronnen: Uchile.ci, Chili; El PaÌs, Spanje; U-T San Diego, VS; BBC, VK; AP)