“Dat er onder de oppervlakte iets kolossaals broeit, is onmiskenbaar. Wanneer het zich manifesteert, hoe en in welke vorm is onmogelijk te voorspellen – weet ik uit eerdere ervaring,” aldus Chris Hedges, senior staflid van het Nation Institute – een mediacentrum zonder winstoogmerk dat zich richt op versterking van de onafhankelijke pers en het bevorderen van sociale rechtvaardigheid en burgerrechten.

Als journalist deed hij verslag van twee Palestijnse opstanden, de Oost-Europese revoluties en de demonstraties in de straten van Servië die tot de val van Slobodan Milosevic leidden. Toen hem onlangs in een interview werd gevraagd waarom hij denkt dat de wereld op het punt staat een grootse omwenteling door te maken, antwoordde Hedges: “Het systeem van het mondiale kapitalisme staat op instorten. Het kan zich niet langer uitbreiden, zoals voorheen. Het heeft de rijkdom geconcentreerd in de handen van een kleine, mondiale, oligargische elite. Belangrijker nog is dat de ideologie van het onbeteugelde, onbegrensde kapitalisme voor grote groepen mensen die niet de vruchten van dit systeem plukken, haar aantrekkingskracht verliest. Je ziet dat mensen hierdoor de politieke elite de rug toekeren. Zo is de populariteit van het Amerikaanse Congres heel laag en ook de opkomst bij verkiezingen is nog nooit zo laag geweest.”

Hedges vervolgde zijn analyse over de ineenstorting van het huidige systeem als volgt: “Zij hebben de liberale instituties en mechanismen die geleidelijk toenemende hervormingen mogelijk maakten, vernietigd. Dan bereik je een gevaarlijk punt; dan loopt het systeem eigenlijk vast. Liberale instituties zijn opgericht om het lijden van de onderklasse aan te pakken en te verbeteren. Dat is precies wat er gebeurde toen het kapitalisme in de jaren 1920 en 1930 instortte en [het Amerikaanse overheidsprogramma] New Deal werd ingevoerd. Maar dit soort mechanismen zijn we kwijtgeraakt uit naam van het anticommunisme en de invoering van de neoliberale, vrije-marktideologie die het sociale vangnet waarmee kapitalistische democratieën de problemen van de berooiden konden aanpakken, heeft uitgehold.”

Het economische ‘doordruppel-effect’, dat in het begin van de jaren 80 door Margaret Thatcher en Ronald Reagan werd geïntroduceerd, wordt door Hedges als leugen weggezet: “Hierdoor is een kleine mondiale, oligarchische zakelijke elite ontzettend rijk geworden. Het heeft ook geleid tot wereldwijde speculatie als middel om welvaart te creëren. Dit is extreem gevaarlijk, omdat het de markt opblaast tot er een enorme zeepbel ontstaat, precies als bij de dotcom-crash, of de krach van 2008 door ‘rommelhypotheken’. De gevolgen voor de wereldwijde economie zijn desastreus.”

Als activist, schrijver, Presbyteriaans voorganger en pleitbezorger voor de mensenrechten voorspelt Hedges ook een samenkomen van verschillende protestbewegingen die de drijvende kracht achter de vereiste veranderingen zullen vormen: “Als verslaggever weet je dat de lont er al is; maar je weet nooit waardoor hij zal ontbranden. Zelfs de zogenaamde leiders van de bewegingen weten niet wat de vonk zal zijn – het is een mysterieuze kracht.”

“De kinderen van de middenklasse zijn in de VS na hun studie opgezadeld met enorme schulden en vonden geen aansluiting op de arbeidsmarkt… Mensen dwingen om gebukt te gaan onder een chronische schuldenlast is een vorm van sociale en politieke overheersing, zoals elke zwarte Amerikaan zal bevestigen. Je kunt een gezin niet onderhouden van een uurloon van 7,25 Amerikaanse dollar (6,38 euro), zonder sociale voorzieningen… Het verenigt ook de jeugd die, samen met veelal ongeregistreerde werknemers uit de dienstensector, de drijvende kracht vormde achter de Occupy-beweging. Deze verbanden, en allianties met groepen als Black Lives Matter, zijn bruisende en krachtige coalities die een vuist kunnen maken tegen de marktstaat.” (Bron: The Globe and Mail, Canada)