Het verhaal van Mohamad Al Jounde, winnaar van de Internationale Kindervredesprijs 2017 zoals verteld aan Shereen Abdel-Hadi Tayles

“Ik kom op voor mezelf en voor al deze kinderen. Ik zal vechten voor de rechten van deze kinderen. Ik zal proberen hun stem en hun hoop te zijn omdat ieder kind recht heeft op onderwijs, om zich te ontwikkelen, groot te kunnen dromen en van het leven te genieten.”

Mohamad Al Jounde is de winnaar van de Internationale Vredesprijs voor Kinderen in 2017. Hij werd in Syrië geboren, maar zijn familie moest vluchten toen hun wijk werd gebombardeerd tijdens de oorlog daar. Mohamad en het gezin kwamen uiteindelijk in Libanon terecht, waar ze hun uiterste best hebben gedaan om een gelukkiger plek te realiseren voor de vele kinderen die vastzitten in vluchtelingenkampen.

Mohamad werd geboren en groeide op in de Syrische stad Hama. Hij beschrijft het leven als normaal: zijn vader en moeder werkten allebei, ze hadden een huis, een auto en Mohamad bracht zijn tijd door op school en met zijn vrienden. “Ik ben in Syrië geboren. Ik had een heel goede jeugd, vol liefde, familie en geluk. Een zorgeloze jeugd zoals elk kind verdient. Het leven was goed,” aldus Mohamad. Maar zijn leven veranderde in het voorjaar van 2011 toen Syrische pro-democratie activisten, gemotiveerd door de politieke opstanden in Egypte en Tunesië, tegen het leiderschap van president Bashar Al-Assad protesteerden. Wat begon als vreedzame protesten barstte al snel uit in geweld en in juli 2011 begon het land af te glijden naar een burgeroorlog die leidde tot zowel regionale als internationale betrokkenheid. Tegen 2013 kwamen de gevechten steeds dichter bij de woonplaats van Mohamad. Hij herinnerde zich dat hij met zijn familie thuis was toen ze plotseling buiten bommen hoorden ontploffen. “Overal hoorden we mensen schreeuwen uit de gebouwen in de buurt en ik had het gevoel dat dit oorlog was,” zegt Mohamad. Mohamads moeder werd gearresteerd en tweemaal vastgehouden omdat zijn beide ouders actief waren in de revolutie tegen het regime. Op een dag ontving de moeder van Mohamad een brief waarin ze werd gewaarschuwd dat ze kon blijven en gedood worden of uit Syrië kon vluchten. Mohamad zei dat de familie wist dat de autoriteiten zijn moeder wilden doden, zodat ze alles moesten achterlaten en verdwijnen. Na een lange reis arriveerde het gezin in Libanon in de buurt van Beiroet. “Mijn familie en ik verlieten Syrië in 2013. We namen een privétaxi die de veilige vluchtwegen wist en onze reis was vrij eenvoudig, want de bewakers bij de controleposten en de overheid wilden dat wij het land zouden verlaten; zij waren immers degenen die ons dwongen om te vertrekken.” Maar Mohamads ouders konden in Libanon geen werk vinden en al snel hadden ze geen geld meer. Mohamads vader besloot om asiel aan te vragen in Zweden, maar daarvoor moest hij zijn familie achterlaten. Dit was een nieuwe uitdaging voor het gezin en voor Mohamad. “Ik verloor opnieuw iets kostbaars in mijn leven. Eerst mijn huis, mijn vrienden, mijn leven. En toen verloor ik mijn vader en mijn leven met hem, dus één voor één verdwenen de dingen.” Hoewel Mohamad in Libanon veilig was, kon hij de eerste twee jaar niet naar school. “Als vluchteling, vluchtelingkind in een ander land, is het moeilijk omdat je hele leven vanaf nul begint. Je hebt geen school, je hebt niets te doen. Je hebt geen huis. Het was een strijd en het leven was leeg.” Mohamad heeft zich echter nooit verslagen gevoeld en zijn situatie wakkerde zijn wil aan om te vechten voor een betere toekomst voor zichzelf en voor andere kinderen. Samen met zijn familie startte Mohamad een school voor Syrische kinderen in een vluchtelingenkamp en wat begon in

een tent werd een echt schoolgebouw met officiële leraren en 200 kinderen. De kinderen kwamen ook uit de omliggende kampen om op deze school te leren. Hoewel Mohamad zelf niet naar school kon, werd hij geïnspireerd om andere kinderen te onderwijzen. “Omdat ik zelf helemaal niet naar school kon, wist ik hoe belangrijk school voor kinderen is en ontdekte ik dat een school de beste plek is voor mensen om vooruit te komen en hun dromen vorm te geven. Vijftig procent van de ontheemde kinderen tussen 6 en 14 jaar kan niet naar school. Het is krankzinnig. Dit moet veranderen en ik wil deze verandering doorvoeren. Elk kind heeft het recht om te leren en het recht om te worden opgeleid, dus dit is waar ik voor vecht.” Vanaf zijn twaalfde gaf Mohamad zelf rekenen en Engels aan de kinderen in de kampen. Hij geeft ook les in zijn grootste passie, fotografie. Hij moedigt kinderen aan om foto’s van hun dagelijks leven te maken. “Fotografie heeft me geholpen om mezelf op een bepaald moment uit te drukken en ik geloof nog steeds dat je hierdoor de wereld beter kunt zien en dat het de kinderen de schoonheid om hen heen laat zien. Weet je, er zijn veel vluchtelingenkinderen die te verlegen zijn om over dingen te praten, maar niet te verlegen zijn om een foto te maken. Ik geloof dat deze kinderen het verdienen om hun verhalen vanuit hun eigen perspectief te laten zien. Dan kan een foto honderd woorden vertellen. Een beeld van geluk is ook een beeld van een betere toekomst.” … Over wat hij tot nu toe heeft bereikt, zei Mohamad: “Dit alles zou niet mogelijk zijn zonder de kinderen met wie ik werk, zonder hun wil om vooruitgang te boeken en dit heeft mij gemaakt tot wie ik nu ben. Zij zijn het die het allemaal hebben gedaan. Ik steunde ze gewoon en werd uiteindelijk hun stem, maar het is bovenal hún prestatie. Wat mij het meest gelukkig maakt, is om bij de kinderen te zijn, omdat ik voel alsof ik iets ontvang als ik bij ze ben, met ze speel, met ze plezier maak. Ik zorg voor hen en zij geven me kracht, een kracht om mijn eigen problemen te overwinnen en kracht om een verandering door te voeren.”