Door Elisa Graf

De wereld staat in brand. Enorme bosbranden laaien over uitgestrekte delen van de Australische bush. Het brandseizoen moet zijn hoogtepunt nog bereiken, maar er is al meer dan 5 miljoen hectare verbrand, terwijl er nog 100 actieve branden zijn…. Maar Naomi Kleins nieuwe boek Brand! Een vurig pleidooi voor een nieuwe groene politiek spoort ons aan om het gevoel dat we uiteindelijk onvermijdelijk gedoemd zijn van ons af te schudden. In een verzameling essays geschreven over meer dan tien jaar vanuit de frontlinie van de zich ontwikkelende crisis, beschrijft Brand! Kleins eigen pogingen om te begrijpen hoe we zover gekomen zijn, waarbij ze de gebruikelijke verhalen afwijst – theorieën als: politici zijn gevangen in korte-termijn verkiezingscycli, of klimaatverandering lijkt te ver weg of te duur om op te lossen. In plaats daarvan vindt ze antwoorden in het verstrengelen van “schijnbaar uiteenlopende crises (economische, sociale, ecologische en democratische) tot een gemeenschappelijk verhaal van beschavingstransformatie”. Tegelijkertijd is Brand! een oproep tot een nieuwe groene politiek als de stoutmoedige aanpak voor transformatie die we dringend nodig hebben om deze samenhangende crises op te lossen, evenals een visie voor hoe we kunnen leven met inachtneming van de grenzen van wat de planeet aankan. Het is pas een jaar geleden dat het Zweedse schoolmeisje Greta Thunberg met haar protesten in Stockholm begon, waardoor een beweging ontstond die het afgelopen jaar een ongekend aantal jonge mensen op straat bracht en ons aanzette tot dringende actie. Klein herinnert ons eraan dat deze jonge activisten niet over deze crisis hebben geleerd door erover te lezen – velen van hen hebben uit de eerste hand de ernstige droogte, orkanen, overstromingen, ondervonden en de gezondheidseffecten van de vervuilde lucht van de industrie en de golvende zwarte rook van ongebreidelde bosbranden ervaren. Ze schrijft: “Waar ter wereld ze ook wonen, deze generatie heeft iets gemeen: ze zijn de eersten voor wie klimaatverstoring op planetaire schaal geen toekomstige bedreiging is, maar een geleefde realiteit. En niet op een paar pechplekken, maar op elk continent waar vrijwel alles aanzienlijk sneller degradeert dan de meeste wetenschappelijke modellen hadden voorspeld.”