door Shereen Abdel-Hadi Tayles
De 18-jarige Maya Brand-Feigenbaum werd in juli 2019 tot 20 dagen gevangenisstraf in een militaire gevangenis veroordeeld, omdat ze weigerde in het Israëlische leger (Israel Defense Force – IDF) te dienen. Burgers zoals Maya zijn ‘gewetensbezwaarden’, die in landen met militaire dienstplicht weigeren aan de militaire dienstplicht te voldoen op grond van vrijheid van denken, geweten en religie. Het recht om op deze gronden dienstplicht te weigeren, wordt beschermd door de internationale wet op mensenrechten, waaronder het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (ICCPR) dat door 167 landen is ondertekend, waaronder Israël.
Maya schrijft: “Anti-oorlogsactiviteiten zijn in het belang van de staat en de wereld en zullen op lange termijn resulteren in veiligheid. Proberen het Israëlisch-Palestijnse conflict op te lossen en de bezetting te beëindigen is in het belang van alle inwoners van dit land, zowel joden, moslims als christenen. Mijn weigering om opgeroepen te worden is gebaseerd op mijn verlangen naar een sociale verandering ten goede, op mijn hoop om een samenleving te creëren die gebaseerd is op waarden als respect, communicatie, geweldloosheid, naar elkaar luisteren, liefde en gelijkheid.” Ze zei dat er veel negatieve reacties waren gekomen vanwege de houding die ze aannam, maar dat ze er geen spijt van heeft omdat ze trouw was aan zichzelf en haar overtuigingen. “Ik kreeg te maken met opmerkingen als ‘alle Arabieren moeten sterven’, en ‘als je aan hun kant staat, moet je ook sterven’. Ik wou dat de meisjes die op deze manier spraken begrepen dat we in feite allemaal aan dezelfde kant staan.” Maya werd veroordeeld tot een dubbele gevangenisstraf en werd na in totaal 25 dagen vrijgelaten.
Maya’s status van “gewetensbezwaarde” is niet gewoon, maar ook niet uniek. In augustus 2019, 10 dagen na de vrijlating van Maya, werd een andere achttienjarige, Yasmin Ricci-Yahav, ook veroordeeld tot 10 dagen gevangenisstraf, nadat ze haar weigeringsverklaring om in dienst te gaan bij de IDF had ingediend. Yasmin stelde: “We hebben allemaal een jeugd meegemaakt die is verwoest door oorlog en haat, en we zijn allemaal opgegroeid in een wereld waarin ons is geleerd bang te zijn voor de andere kant en afstand te bewaren, maar ik geloof dat er een andere manier is om het hoofd te bieden aan de gecompliceerde realiteit waarin we leven. Dit vereist een gesprek over alternatieven, wederzijds respect en een verlangen naar verandering.” Ze voegde eraan toe: “Ik denk dat het de jonge generatie in Israël is die verantwoordelijk is om verandering teweeg te brengen. Ik hoop dat mijn weigering zal bijdragen aan die strijd en niet alleen een veiliger toekomst voor Israël zal brengen, maar ook een toekomst die zelfrespect stimuleert en wordt gekenmerkt door tolerantie en mededogen.”….